ارسی پنجره مشبکی است که به جای گشتن بر روی پاشنه گرد، بالا میرود و در محفظهای که روی آن قرار گرفته جای میگیرد. این سازه در رواق ساختمانهای سردسیر بسیار دیده میشود. لنگههای این پنجره، در درون یک چارچوب به سمت بالا و پایین حرکت میکند. ارسی غیر از چارچوب به سه قسمت آستانه، طبقه پایین یعنی لنگههای بازشونده، و قسمت بالا که مخفی کننده لنگه هاست تقسیم میشود.
قسمت بالا به صورت دو جداره ساخته میشود تا هنگامی که لنگهها بالا کشیده میشوند در میان جدارهها پنهان شده منظره نامناسبی به اتاق ندهد. سطح پنجرههای ارسی غالبا از شبکههای چوبی با نقشهای هندسی بسیار ظریف و زیبا از قطعههای شیشه رنگی یا ساده ساخته میشوند. پنجرههای اُرسی عموما به گونهای ساخته میشدند که تمام سطح بیرونی یک اتاق را دربر میگرفت. سطح مشبک پنجرههای اُرسی چندین کارکرد داشت: نخست نور فضای درون را تأمین میکرد، سپس دید و منظر بیرون را دراختیار افراد درون فضا قرار میداد. از نظر روانشناسی رنگهای مختلف این شیشهها و ایجاد نورهای همرنگشان بر روی انسان تأثیرات مختلفی میگذارد. پنجرههای ارسی باعث محدود کردن دید از بیرون به درون خانه و ایجاد محرمیت میشود. فرمهای شش وجهی ارسی دارای خواص صوتی هستند از کاربرد صوتی شش وجهی در طبیعت میتوان کندوی زنبور عسل را مثال آورد که دقیقا عمل انتقال صوت را انجام میدهد. و سرانجام این که شیشههای رنگی پنجرههای ارسی با ایجاد نورهای رنگارنگ باعث دور شدن و خارج شدن حشرات مزاحم از فضای بیرونی اتاقهای دارای پنجرههای ارسی میشوند.
از اُرسی در فضاهای درونی نیز استفاده میشد، در جاهایی مثل بالاخانهها و اتاقهای گوشوار واقع در یک یا دو سوی تالارهای بزرگ و مرتفع؛ زیرا در اوقاتی که مجالسی مردانه در تالارها یا اتاقهای بزرگ برگزار میشد، زنان در اتاقهای گوشوار یا بالاخانه مینشستند و به این ترتیب بر فضای تالار اشراف داشتند.
ادامه نوشته را در فایل زیر میتوانید مطالعه کنید.
1 دیدگاه
Great content! Super high-quality! Keep it up! 🙂